| මූලාශ්‍රය | රාජ්‍ය නාමය | රාජ්‍ය කාලය | | මහාවංසය | ???? ??????sss | 38-0-0 |
විජය රජු (ක්‍රි.පු. 543 - කි.පු. 504)වූ ලක්දිව රජකල ආක්‍රමණික රජෙකි. පාලි වංශ කතාවල සඳහන් වන ආකාරයට ලක්දිව ප්‍රථම රජුය. මහාවංශය ඔහු පිළිබඳව කරුණු සොයාගත හැකි ප්‍රාථමික මුලාශ්‍රයයි. විජයගේ පෙර ජීවිතය පිළිබඳ තොරතුරු සොයාගැනීම මුලාශ්‍ර වල හිඟතාවය නිසා අපහසු කාර්යයක් වී ඇත. එච්. ඩබ්ලිව්. කොඩින්ග්ටන් කියා සිටින්නේ විජය වූ කලි තේරුම් ගැනීමට අපහසු ඉතා සංකීර්ණ චරිතයක් බවයි
විජය ශ්‍රි ලංකා දිවයිනට පැමිණීමෙන් පසු යක්ෂ ගෝත්‍රික කුවේණි කුමරිය හමුවිය. එහෙත් විජයට පහර දුන් ඇය ඔහුගේ පිරිස බිං ගෙයක සිරකර දැමුවාය.
තම පිරිස ආපසු නුදුනහොත් කුවේණිය මරා දමන බවට විජය තර්ජනය කළ විට ඇය ඔවුනට ආහාර හා ඇඳුම් ද සපයා දුන්නාය. ඉන්පසු කුවේනිය අවුරුදු 16 ක පමණ වයසැති තරුණියකගේ අනුරාගී ස්වරූපයක් ගෙන විජය තම වසඟයට ගත්තාය. ඉන් පසු ඇය කියා සිටියේ "මෙම රාජ්‍ය ඔහුට පාවා දෙන බවත් ඉන්පසු අනෙකුත් සියලු යක්ෂයින් මරා දැමිය යුතු බවත්ය" එසේ නොකළ හොත් ඔවුන් අතින් ඇයට මැරුම් කෑමට සිදුවන බව ද කුවේනිය කීවාය. විජය මෙය ඉටු කළේය. ඔහු යක්ෂයන් පරාජය කොට ඔවුන් දිවයිනෙන් පන්නා දැමුවේය. මේ සෑම අවස්ථාවකදිම කුවේනිය විජය පසු පසින් සිටියාය.
කුවේනිය විජය නිසා දරුවන් දෙදෙනකු ලැබුවාය. ඒ දියණියක හා පුතෙකි. පසුව විජයට ඇය ප්‍රතික්ෂේප කිරිමට අවශ්‍ය වී "යන්න දරුවන් දෙදෙනා අතහැර යන්න. මිනිසුන් යකුනට සෑම විටම බිය වෙති" යයි කීවේය. කුවේනිය තමන් පිටමං නොකරන ලෙස ආයාචනා කළ නමුත් පලක් නොවීය. ඇයට අවසානයේ මාළිගයෙන් පිට වීමට සිදු විය. දරුවන් ගෙන නොයන ලෙස කලින් කී නමුදු ඇය දරුවන් තමන්ගේ භාරයට ගත්තාය. ඒ වන විට විනාශ නොවී ඉතිරිව තිබු යකුන්ගේ නගරයකට ඇය ගියාය. එහෙත් එහි සිටි තම නෑදෑයින් අතින් ඇය මරුමුවට පත් වූයේ ඇය විසින් ඔවුන් පවා දුන් හෙයිනි. ඇගේ එක් මාමා කෙනෙකු දරුවන් කෙරේ සෙනෙහස ඇතිව ඔවුන් තම භාරයට ගෙන "ඔබලාද මරා දැමීමට පළමුව පලා යන්නැයි" ඔවුනට කිවේය. ඔවුන් දෙදෙනා මලය රටට පලා ගිය අතර එහි වාසය කිරීම ඇරඹුහ. 'පුලින්ද' නම් ජන වර්ගය ඔවුන්ගේ ඇරඹු‍නි. මීට වෙනස් කථාවක කුවේනිය යක්දෙස්සා ගලින් පැන දිවි තොර කර ගත් බවත් ඊට පෙර විජයගේ දුෂ්ඨ ක්‍රියාවට ශාප කරන්නැයි දෙවියන් යැද සිටි බවත් කියැවේ. විජයගේ කිසිදු දරුවෙක් රජරට සිහසුනට පත් නොවීමෙන් මෙම ශාපය සඵල වුනැයි කියනු ලැබේ. ශ්‍රී ලංකාවේ දේශපාලනය වියවුල් තත්වයක පවතින්නේ විජයට කළ ශාපය නිසා යැයි යන මතය දරන පිරිස් සිටිති.
මේ අතර විජයගේ අමාත්‍යවරු තම නායකයාට සුදුසු බිරිඳක් සෙවීම ආරම්භ කළහ. ඔවුනට එවැනි කාන්තාවක් හමු වන්නේ පඬු රටෙනි. ඒ දකුණු ඉන්දියාවේ මදුරෙයි නගරයේ පඬි රජුගේ දියණියයි. පඬි රජු තම දියණිය ශ්‍රී ලංකාවට එවීමට කටයුතු කළා පමණක් නොව "තම දියණියක් ශ්‍රී ලංකාවට යැවීමට කැමැත්තෙන් සිටින අය ඉන්නේ නම් ඔවුන්ගේ දියණියට ඇඳුම් සපයා ඒවා ඔවුන්ගේ දොරකඩ තැබිය යුතුය. එවිට එම සළකුණෙන් අප ඒවා ලබා ගන්නවා ඇත" යනුවෙන් නියෝගයක්ද කළේය. මෙහිදී විජයගේ පිරිසේ සෑම කෙනෙකුටම බිරිඳක් ලැබුණේය. (ඔවුන්ගේ පළමු බිරින්දෑවරු ඔවුන්ගේ මුහුදු ගමනේදී ඔවුන්ගෙන් වෙන් වූහ. පුරාණ කථාවලට අනුව එකී බිරින්දෑවරු මාලදිවයිනට යැවෙන්නට ඇත.
අමාත්‍යවරු ඔවුන්ගේම නමින් තම්බපන්නිය අවට නගර ආරම්භ කිරීමට තරම් නිර්භය වූ බව පෙනේ. උජ්ජෙනි, උරුවෙල, උපතිස්සගම, විජිත සහ අනුරාධගාම යනාදී වශයෙනි. මෙයින් අනුරාධගාම ඉතා හොඳ ආරම්භයක් වූයේය. එය ඉන් පසු අවුරුදු දහසක පමණ කාලයක් රජරට අගනුවර විය.
පඬි රටේ කුමරිය මෙහි ළඟා වූ පසු ඇමතිවරු විශාල උත්සවයක් සංවිධානය කොට විජය අභිෂේක කරවූහ. අභ්‍යන්තර වශයෙන් වෙනස් පුද්ගලයෙකු වීමට විජයගේ විවාහය සහ වයස බලපාන්නට ඇත. ඉන් පසු ගත වූ අවුරුදු තිස් අටක කාලය ඔහු දැහැමිව සහ සාමකාමී පාලනයක් ගෙන ගියේය.
පඬි රටෙන් පැමිණි කාන්තාවන් දකුණු මදුරෙයි නගරය මුල් කොට පැමිණි බව මහාවංශය සඳහන් කරයි. බොහෝ සිංහල විද්වතුන් එම ප්‍රදේශය වර්තමාන තමිල්නාඩුවේ මදුරෙයි ලෙස අර්ථකතනය කරති. උතුරු මධුර යනු උත්තර ප්‍රදේශයේ මථුර නගරයයි. කෙසේ වෙතත් දමිළ ඉතිහාසයේ මදුරෙයි යනුවෙන් සඳහන් වන නගර එකකට වැඩි ගණනක් තිබී ඇත. දෙමළ සාහිත්‍ය තොරතුරුවල සඳහන් වන්නේ සංගම් යුගයේ කාව්‍ය සංග්‍රහවල පිටපත් සංසන්දනය කර බැලීමට විද්වතුන් පිරිස තුන්වරක් රැස් වූ බවයි. මෙයින් අන්තිම එක පවත්වන ලද්දේ මධුරෙයි හිදීය. දෙවැන්න කපටපුරම් නගරයේ පැවැත්විණ. එහෙත් පළමු වැන්න පවත්වන ලද්දේ තෙන් මදුරෙයි නොහොත් සිංහලට පරිවර්තනය කළහොත් දකුණු මදුරෙයිහිදීය. මෙම (තෙන් මදුරෙයි නොහොත්) දකුණු මදුරෙයි නම් ස්ථානය වර්තමාන කොර්කායි අසළ තමිල්නාඩුවේ ගිණිකොන දිග වෙරළේ පිහිටි සැබෑ නගරයක් වූ බව ඉතිහාසඥයෝ විස්තර කරති. එය විජය විසින් ලංකාවේ ගොඩනංවන ලද 'තම්බපණ්නි' නම් ජනාවාසයට ඉතා කිට්ටු ස්ථානයක්ව තිබෙන්නට ඇත. තෙන්මදුරෙයි නම් ස්ථානය මහාවංශයේ දැක්වෙන දක්ඛිණ මධුරා නම් ස්ථානය හා සම කරන්නේනම් පළමු සංගම් පැවැත්වූ තැන මිථ්‍යා ස්ථානයක් නොව සැබෑ ඓතිහාසික නගරයක් ලෙසින් අපට පිළිගැනීමට සාක්ෂි තිබේ.
විජයගේ අභාවය වටා බැඳුණු සිද්ධීන් ගැන බලන විට එම කාලය තුළ රජයේ ස්වභාවය පිළිබඳව ගැඹුරු දර්ශනයක් නැතහොත් අඩු ගණනේ එහි ආදර්ශයක් පිළිබඳව අදහසක් ඇතිකර ගැනීමට පිළිවන. කලින් දැක තිබෙන කරුණුවලට අනුව විජයට බිරිඳක් සෙවීමේදී සහ නගර නිර්මාණය කිරීමේ කාර්යයන්හිදී මූලික කරුණු ඉටුකර ඇත්තේ අමාත්‍යවරු විසිනි. ඔවුනට ඒ සඳහා නිදහසක් සහ බලයක් තිබුණු බව පෙනී යයි. මීට සමගාමීව විජය මිය ගිය අවස්ථාවේදී විජය විසින් තෝරන ලද අනුප්‍රාප්තිකයා වූ සුමිත්ත, සිංහපුර සිට පැමිණෙනතෙක් අමාත්‍යවරු උපතිස්ස ගම සිට අවුරුද්දක් පාලන කටයුතු පවත්වාගෙන ගොස් ඇත. එසේ වුවද සුමිත්ත මෙහි නොපැමිණි අතර ඒ වෙනුවට ඔහුගේ පුතා වූ පඬුවස් දෙව් පැමිණ විජයගේ පරම්පරාව දිගටම පවත්වා ගෙනයාම තහවුරු කරමින් රටේ පාලනය ගෙන ගියේය.
